Soms zitten die gedachten vol aannames, interpretaties en oordelen. Oordelen die onbewust en automatisch stress geven in je lichaam op een soms bijna continue manier. Met een onbewust effect op allerlei chemische processen in al je organen. Niet gezond voor je lijf. Belief becomes biology. En de gedachten blijven maar komen. Ik wil lichter leven. Jij ook?
Oordelen zijn vaak zo subtiel als achtergrond muziek, als een radio die de hele dag aan staat en die niet meer opvalt. Hoe meer je die gedachten onbewust voor waarheid aanneemt, hoe meer het werkelijkheid wordt. ‘Jakhalzen’ noemt Marshall Rosenberg dat. Als je de oordelen van de jakhals gelooft zijn het je reinste saboteurs die je vanuit het onbewuste steeds opnieuw je patronen laat herhalen. Stel je denkt: iedereen laat me toch altijd in de steek. Dan zou ik jou misschien ook wel gaan mijden, puur op basis van je blik of toon. De wereld is je projectiescherm: elk oordeel kaatst terug. Zo pijnlijk. Alsof de verwaarlozing of verlating vroeger niet pijnlijk genoeg was, ontstaan door de herhaling van gedachten in het nu, steekjes van dezelfde pijn. De zie-je-wel-reflex die je overtuiging ‘bevestigt’. Overtuigingen met aanzienlijke impact op je immuunsysteem, stressniveau en gezondheid.
Je brein blijft altijd gedachten produceren. De kunst is om oordelen te herkennen als ‘alleen maar’ gedachten – daar begin het mee. Om ze te observeren, met een ander deel van je brein, zodat je nieuwe snelwegen kan maken in je neuroplastische brein. Een kwestie van heel veel oefenen. Misschien krijg je die drijfveer als je de impact voelt van oordelen die blijven hangen. Wat is de impact op jou? Frustratie, negativiteit, afhankelijkheid, machteloosheid of stress? Oordelen kun je niet wegdenken. Ze komen als onkruid. Of beter: als jakhalzen.
Als 95% van wat we doen en denken is onbewust is en je je gedachten en overtuigingen niet opmerkt, bepalen ze dus onbewust je emoties, spierspanning en gedrag. In zelfoordeel schieten is meer van hetzelfde: nog meer negativiteit, nog meer frustratie. Wat helpt wel? Marshall Rosenberg ziet oordelen als een dashboardlampje. Als een jakhals die je wakker probeert te schudden dat de benzine bijna op is. Dat je een verlangen in jezelf negeert. En die jakhals kun je leren herkennen: aan negativiteit, weerstand, frustratie of energieverlies. Als grijze liftmuziek, zonder kleur en zonder leven.
De jakhals heeft zijn focus extern en legt de schuld bij de situatie, de ander, de overheid. Allemaal slimme manieren van je overlevingsbrein om niet te hoeven voelen. Er blijft wel een grommend of negatief gevoel achter in je lijf- en veel keuze voel je ook niet. Een negatieve spiraal van frustratie, stress, onmacht, frustratie, repeat. Als ik mijn focus 180º draai naar mezelf dan voel ik de pijn, woede of angst die me vertelt dat ik verlang naar verbinding, erkenning of veiligheid. Pijnlijk. En. Als ik dat zie dan zie ik wat ik doe dat die behoeften niet vervult en kan ik een andere keuze maken. Dat voelt al zoveel lichter en losser, vrij.
Verzet veroorzaakt herhaling. “Rebellion is just another way of submission”, schreef Rosenberg. Daar had hij me. Blijven hangen in oordelen kost energie, vrijheid, positiviteit, vertrouwen en keuzevrijheid. Met elk verzet ga ik onbewust uit verbinding, maak ik mezelf afhankelijk, zet ik mezelf of de ander vast, ga ik van mijn tennisveldhelft, worden mijn emoties heviger en projecteer ik ze onbewust op de ander. En dat terwijl mijn ego mij vertelt (en de jouwe waarschijnlijk ook) dat als je er niet tegenin gaat, de ‘ander ermee weg komt’. Een typische ego-gedachte die uitgaat van ik OF jij. Jij fout of ik fout. Herkenbaar? De meeste oordelen zijn projectie. Als ik jou lui vindt, mag ik kennelijk niet lui zijn van mezelf. Irriteer ik me aan slachtoffers, idem dito. Ik zet inmiddels liever de schijnwerper op oordelen omdat ik weet dat er altijd iets kostbaars onder zit dat gezien wil worden.
Geweldloze Communicatie begint bij in contact komen met jezelf en een relatie opbouwen met jezelf die je stevigheid en heelheid geeft. Als ik de situatie en mijn reactie accepteer zoals die nu (toch al) is en mezelf erken hoe het nu in mij is, inclusief de pijn en zonder agenda, ontstaan kansen op verandering. Omdat ik dan bij mezelf aanwezig blijf en alleen dan heb ik keuze. Die keuze geeft rust en daarmee voel ik me lichter. Ook dat kaatst terug: anderen zien er in mijn ogen minder bedreigend uit. Anderen vinden mij er misschien ook minder bedreigend uitzien en lachen misschien zelfs naar me. Het zenuwstelsel kalmeert, bij mezelf en de ander. In het hier en nu is er meestal niet zoveel aan de hand. Geen makkelijke of snelle weg om aan te leggen in je brein maar wel mogelijk. Welkom op een training.
.