Opleiding Geweldloze Communicatie? Een andere kijk op jezelf en de ander
De spiegel komen we elke dag wel een keer tegen
Letterlijk. Of we echt kijken is een tweede. Kijk je met liefde...
Lees verder
Wie is dat? Een collega trainer Geweldloze Communicatie met heel veel leven in zich. Een vrije geest, een man met humor en moed. Een man die mij veel dierbaars en belangrijks heeft meegegeven. Het vertrouwen dat pure authenticiteit wél tot verbinding kan leiden (sterker nog: de mooiste verbinding). De bevestiging dat echte verbinding alleen ontstaat vanuit vrijheid en eigenaarschap.
Andere vormen van verbinding (of misschien is binding hier een passender woord) voelden voor mij als geven om te ontvangen, aanpassen om erbij te horen of veilig te zijn, aardig zijn omdat je dan gewaardeerd of geliefd word. Je moet je willen verbinden, dat. Daar zit weinig leven in.
Toen ik in opleiding was tot trainer kreeg deze overtuiging een nieuw jasje: je moet als trainer geweldloze communicatie empathisch kunnen luisteren.
In 2018 ontmoette ik Robert Kržišnik. Ik herkende mezelf in hem en voelde me opgelucht. Voor de zekerheid checkte ik bij hem mijn beeld van geweldloze communicatie. Zie jij het ook zo? Ik vergeet nooit wat hij met passie uitriep: “Absolutely! Whenever there is a ‘have to’ in NVC*, NVC is a nightmare!!!” Sindsdien staat hij achter me, achter mijn rug, een man waar ik tegenaan kan leunen op momenten van twijfel. En dat zal zo blijven, ook nu hij er niet meer is. Ik vier dat hem gekend heb, nu en de rest van mijn leven.
Tijdens de memorial gisteravond zei zijn goede vriend Jeff Brown iets dat me raakte:
Thuis heb ik al vroeg in mijn opleiding, samen met mijn gezin, het woord moeten verklaard als geweld in taal. Een woord met impact op geluk, gezondheid, vrijheid en verbinding. We besloten het samen anders te doen, Als iemand een zin met ‘moeten’ zei, zei iemand anders ‘piep!” en draaide die persoon de zin om naar willen. Mijn kinderen van 7 en 8 jaar waren uitgelaten, niet alleen vanwege het spel en het oefenen in assertiviteit en vertrouwen op veiligheid. Ze zagen een moeder die niet langer de verantwoordelijkheid van haar behoefte aan rust, onbewust bij haar kinderen legde. Met een tekst als “Ah jóngens, tóe nou, ruim die vaatwasser nou even uit!”.
Geweldloze communicatie is fundamenteel omdenken
Van taal, oorzaak vs aanleiding, verantwoordelijkheid en vrijheid . ‘Ik moet de vaatwasser uitruimen’ werd ‘ik wil graag de vaatwasser uitruimen. Omdat dit me rust geeft. Heb je zin om me te helpen?’ Woorden die je niet eens meer uit hoeft te spreken als je ze inwendig voelt.
Dus dit is geen gewoon blog. Ik kies voor het vertalen van een casual interview met Robert Kržišnik, vertaald uit het Sloveens. In het interview spreekt hij engels. Zie link
Ik geef het woord aan Robert Kržišnik:
—
“Persoonlijk ben ik niet zo gelukkig met de titel “Geweldloze Communicatie”, omdat het impliceert dat het allemaal om communicatie gaat en dat het een soort communicatiemodel is. Maar voor mij, en in mijn ervaring, vertegenwoordigt het veel meer dan dat. Het is een benadering van het leven. Het is een manier van leven. Persoonlijk zie ik geweldloze communicatie als een benadering die gebaseerd is op drie belangrijke pijlers.
De eerste pijler heeft betrekking op zelfexpressie.
Het gaat erom een manier te vinden om volledig uit te drukken wat in mij leeft, zonder het in te houden of proberen aardig of beleefd te zijn. Maar ik doe het op zo’n manier dat andere mensen het kunnen horen. Want als ik mezelf uitdruk op een manier die het mensen onmogelijk maakt om me te horen, dan voldoe ik niet aan mijn intentie om met hen in contact te komen. De eerste pijler gaat dus over eerlijke zelfexpressie op een manier die andere mensen laat horen.
Ook al zijn je woorden niet perfect, ook al ben je boos of heb je pijn of zijn je woorden niet eerlijk. Hoe kan ik nog steeds met je verbonden zijn, zodat ik kan begrijpen en in contact kan zijn met wat er in je gebeurt. En zo kan ik langzaam, stap voor stap, een verbinding creëren. Als ik contact met je maak, creëer ik een basis waarmee we samen kunnen uitzoeken hoe we samen kunnen bestaan op een manier die voor ons allebei werkt.
Dit betekent dat we met onszelf spreken in een taal die verder gaat dan de normale communicatie waarin we zijn opgevoed. In de loop van de socialisatie hebben we geleerd om taal te gebruiken vol zelfbeoordeling of hokjesdenken, zoals: “Ik ben volkomen nutteloos. Ik ben zo dom, ik zou dit niet moeten doen, ik zou dat moeten doen.” We straffen onszelf, eisen iets van onszelf, enzovoort.
En dat is taal die ons van het leven vervreemdt. Als ik dit soort taal gebruik is het alsof ik het leven in mij verstik.
Een van de belangrijkste dingen in Geweldloze Communicatie voor mij is hoe ik een relatie met mezelf kan opbouwen… met een taal die me heel kan maken. Taal te gebruiken die mij holistisch kan conceptualiseren, niet op basis van welke Robert de juiste of goede is, terwijl hij de andere ontkent. Het gaat dus om een relatie met jezelf en een relatie met anderen. En op deze manier probeer ik een leven te leiden waarin ik het geheel beschouw. Geen leven van verdeeldheid, maar een leven van eenheid. Dit brengt innerlijke vervulling en vrede in het leven en ook in relaties met andere mensen. Dit is voor mij de essentie van geweldloze communicatie.”
In memoriam, Robert Kržišnik, 9-2-1966- 30-8-2022
*NVC = Nonviolent Communication
-