Hartige taal

Gelijk hebben of gelukkig zijn

Al die meningen over covid-19, helpt dat?

De wereld heeft een pandemie van ruzie. Sinds het begin van COVID-19 wordt steeds meer zichtbaar hoe contraproductief het is om gelijk te willen hebben. In de VS is te zien hoe desastreus de gevolgen van polarisatie zijn. Kritiek veroorzaakt angst en angst veroorzaakt kritiek: angst is besmettelijk, kritiek is ook besmettelijk. Als ik op LinkedIn kijk moet ik soms ook mijn best doen om mijn meningen voor me te houden. We vergeten onze overeenkomsten en focussen op onze verschillen en zo wordt de ander steeds enger. Ik ben meningen-moe. Ik wil onze overeenkomsten zien. 

Meningen-moe, een signaal?

Ik ben niet de enige die af en toe verzucht: ‘al die meningen…’. Helpt het, om te gelijk te krijgen, dat covid-19 beter aangepakt had kunnen worden, dat de vaccinaties beter georganiseerd hadden kunnen worden, dat de de lockdown langer of juist korter  had moeten zijn? Iedereen heeft zijn eigen gelijk want iedereen heeft zijn eigen perspectief.  Is de eenzijde ongenuanceerde stellige mening-uiting een nieuwe mode of een wake-up call? We hebben niet nog meer meningen nodig, we hebben het nodig dat we elkaar iets langer in de ogen kijken.

Woede of onmacht?

Kan ik weten wat ik zou doen, als ik in de schoenen ging staan van degene die letterlijk lawaai maakte tijdens Rutte’s toespraak? Ik weet wel hoe woede voelt, en dat anderen de schuld geven de pijn of angst verdooft. Net als je terugtrekken. Maar als je niet voelt, ben je er niet om iets te kunnen veranderen en leef je door  volgens oude patronen. En geef je je keuzevrijheid op.

Wil je gelijk hebben of gelukkig zijn?

Soms moet ik mijn best doen om voorbij goed en fout te kijken, als ik vast zit in zwart-wit denken. Opgeven van gelijk lijkt dan op toegeven van ongelijk. Die manier van denken is echter precies wat mensen recht tegenover elkaar kan zetten en je allebei verliest waar je naar verlangt. Je kunt ook besluiten dat iedereen gelijk heeft, in de zin dat iedereen zijn eigen waarheid heeft, zijn eigen perspectief heeft, en dat dat ok is. Soms kost dat moed, omdat het vergt dat je de illusie van controle doorziet en loslaat. Mezelf willen bewijzen in mijn gelijk is mezelf vastketenen aan degene die een andere waarheid heeft. Het is zoveel effectiever om op je eigen cirkel te blijven staan. Stoppen met kracht weggeven geeft balans, veerkracht en zelfrespect. Vanuit zelfrespect is respect voor de ander mogelijk.

Vanuit het perspectief dat ieder een ander perspectief heeft, is geweldloos communiceren minder moeilijk

Nieuwsgierigheid naar andere perspectieven en zelfrespect stellen je in staat om assertief te zijn. Zeggen wat je wilt zeggen zonder verwijten of eisen. Eerlijke expressie, zonder dat je binnenhoudt wat belangrijk voor je is, en zonder dat je het door het raam van de ander smijt. Of een passief-agressieve sneer maakt. Is zo’n sneer een poging om  de ander te beperken in vrijheid en waardigheid? En tegelijk juist een teken van een gebrek aan keuzevrijheid en zelfrespect? Misschien betekent assertiviteit dat je je emoties moet durven voelen en zien wat ze verhullen in jezelf. Waar is het verlangen?  Situaties zijn soms een uitdaging. Maar je hebt altijd keuze, of je vecht of vlucht, of kijkt.