Hartige taal

Dus dat spreken we af

Het is een bindend advies
Dus we spreken af dat we het zo gaan doen. Woorden die elkaar tegenspreken. Woorden die een eufemisme zijn voor een eis of verplichting. Woorden kunnen meesterlijk zijn, verleidend, bedriegend, verhullend, en heel goed verwarring of afleiding zaaien. Wie slim met woorden om kan gaan, heeft toegang tot controle. Wie deze woorden vaak gehoord heeft, zal eerder de neiging hebben ze zelf ook te gebruiken. Spiegelneuronen zijn machtig. Een cultuur doorspekt met subtiel eisende woorden is besmettelijk als de ziekte.

Subtiel, gemeen, verwarrend, verzachtend?
De boodschap die tussen de woorden door gegeven wordt, pikken wij met ons limbische systeem meestal feilloos op. Hij wil van me af. Ze probeert het te verzachten; wat zou ze echt denken? Het klinkt als een voorstel en het is duidelijk dat ik geen keuze heb. Want als ik het toch doe, dan…… ja, wat dan? Wanneer durven wij te kijken naar het antwoord, zodat we angst en realiteit van elkaar kunnen scheiden?

Zender en ontvanger
Wanneer je de bedoeling tussen de woorden van de ander doorziet, kun je overwegen wat je zelf wilt . Het probleem is, dat dergelijke woordkeuzes vaak een direct effect hebben op het oudste deel van onze hersenen. Ongemerkt zijn we sneller gekaapt door adrenaline en zijn metgezellen dan we zelf logisch vinden. Dit kan de neocortex even stil leggen- als we het niet snel genoeg doorhebben. De onderste lagen van het brein voelen angst: om baan of goede verstandhouding kwijt te raken. De inhoud van de woorden verdwijnt naar de achtergrond, de agenda is onbewust veranderd: harmonie. Dat de sfeer van het contact maar niet verandert. Noem het veiligheid, of luchtigheid.

Ongewilde onbewuste aanpassing
Herkenbaar? Pas een paar uur later denk je: waar was ik? Waarom heb ik niet dit gezegd, of dat. Oké, de ‘goede’ sfeer is bewaard. Toch knaagt er iets. En als dezelfde persoon dit effect vaker op jou heeft, dan ontstaat er heel geleidelijk iets naars: wrok. Wanneer het maar vaak genoeg gebeurt, verwijt je de ander dat hij jou onderdrukt, of dat je door hem laat onderdrukken- omdat je je gevangen voelt. Het kan een subtiel gif zijn, wat zich langzaam verspreidt. Ook niet echt geweldloos.

Hoe voorkom je dit?
Door assertief te zijn. Haha. Lekker makkelijk. Dat denk ik achteraf ook altijd.
Er is eerst veel inzicht voor nodig, over je eigen gedachten en gedrag. Daar kan je weerstand over voelen: het is toch de ander, die jou manipuleert? Wat de ander ook doet, het is belangrijker dat je ziet wat je met je laat doen, oftewel: wat jij doet. Dat is het enige wat je kunt veranderen.

De ander is slechts de trigger voor je irritatie
De oorzaak is bijvoorbeeld je behoefte aan veiligheid, autonomie, of verbinding op basis van wederzijds respect. De vicieuze cirkel is dat je deze behoefte niet ziet of relativeert. Zelfvertrouwen begint bij de moed om congruent te zijn en te gaan staan voor je waarden. Erkennen aan jezelf wat je nodig hebt is de belangrijkste stap om trouw te kunnen blijven aan jezelf in het contact. ‘Als je het zo vraagt, klinkt dat alsof je een eis wilt verhullen. Ik voel ik me ongemakkelijk omdat keuzevrijheid en vertrouwen belangrijk voor me zijn om me te willen en kunnen verbinden. En die veiligheid heb ik nodig om creatief en effectief te kunnen werken. Hoe is het voor jou als ik dit zeg?’ Geweldloze communicatie in een notendop.