Hartige taal

Echtheid betekent aanwezig blijven bij jezelf, ook tijdens contact met de ander

Echtheid temidden van een wereld van overheersers en pleasers?

Zie je dat voor je? Ik niet. Wie altijd maar hard werkt of vecht en sterk wil zijn, voelt zich misschien niet zo sterk. Wie zich aanpast aan de ander met een glimlach alsof het zijn eigen idee was, voelt zich vermoedelijk evenmin sterk. Beide hechten zich aan iets buiten zichzelf, om zich gezien of geliefd te voelen. Beide zijn afhankelijk en onvrij. Au. Toch schrijf ik het zo op want als iets geen pijn doet verander je ook niets. Verlang je naar meer echtheid en balans in jezelf? Hoe zou het zijn als je onbekommerd je echte zelf kon zijn in het contact met de ander?

Wat je niet ziet bestaat niet?

Mensen verlangen naar verbinding, al is dat verlangen soms ver weg als je verraad hebt meegemaakt. Vernedering of minachting, hoe subtiel ook, geeft een schaamte-reflex in je lichaam, omdat ieder mens onderdeel wil zijn van. Herken je dat niet? Wordt jij gewoon boos? Vaak komt die woede een miljoenste seconde na die schaamte-reflex. Dan voel je de schaamte niet dankzij je boosheid, wat heel handig lijkt. Schaamte omzeilen werkt echter niet, omdat je daarmee juist uit verbinding gaat. 

Uit verbinding gaan: we doen het meestal zelf

Bijvoorbeeld  door je eigen waarden op te geven of jezelf te devalueren. Degene die ‘harmonieus’ of ‘makkelijk’ lijkt te zijn ondermijnt zichzelf, in de praktijk. Een ander voorbeeld gaat de andere kant op: de ander devalueren of overrulen. Degene die lijkt op een sterk, duidelijk of autonoom iemand, is meestal ook niet zo moedig als hij lijkt. Met het vermijden van schaamte, vermijdt je de schaamte uiteindelijk niet, integendeel. De kwetsing is al binnen gekomen via de achterdeur en heeft in de oudste delen van je brein je angsten en zelfoordelen al herbevestigd. Schaamte vermijden maakt marionetten van de mens. Genegeerde of ontkende schaamte in de onderstroom zeker. Het beste recept voor een disfunctionele afdeling of voor stille verwijdering in persoonlijke relaties.

Empathie kan patronen doorbreken

Het vermogen om bij onszelf te blijven, is dat een vak op school? Dat zou wellicht een andere wereld geven. Blijven bij jezelf in het contact met de ander, trouw aan dat wat belangrijk voor je is terwijl je open luistert naar de ander. Geweldloze Communicatie in een notendop. Als je op de grond blijft staan bij het horen van een pijnlijke opmerking, heb je keuze. Als je de kwetsing of de schaamte even durft te voelen, met empathie voor jezelf, sta je daarna wellicht juist steviger op de grond. Omdat je nog beter weet waar je voor wilt staan in het leven. Empathie is het sterkste antigif bij schaamte.

Geweldloze Communicatie kan mist en illusies doorbreken

De illusie dat jij en ik zo verschillend zijn bijvoorbeeld. De illusie dat sommige mensen minder kwetsbaar zijn. De illusie dat kwetsbaarheid vermijden je sterk maakt. Zijn we niet gewoon inter-afhankelijk? Hoe zelfredzaam we soms ook zijn, we hebben andere mensen nodig om te leven. Jij mij, en ik jou. Soms wil ik dat niet weten, als ik geconfronteerd wordt met pogingen tot binding in plaats van verbinding. Vrijheid is vrij ruimte. Zonder die ruimte is het eerder binding. Verbinding vanuit vrijheid en echtheid is mogelijk, als je beide de moed voelt om op je eigen tennisveld-helft te blijven staan. En met respect, voorbij de vechter of gedoe-mijder, je pantser naast je neer durft te leggen. Het is immers gemeenschappelijke grond, waarop we staan. Als je blijft staan, sta je voor jezelf, neem je verantwoordelijkheid en heb je keuzevrijheid. Als jij dat doet kan ik verbinding voelen met jou. Want met wie heb ik contact, als jij er niet echt bent?